
Het jaar 1005 na Christus markeerde een omslagpunt in de geschiedenis van het Indische subcontinent. De legendarische Mahmud van Ghazni, sultan van de Ghaznaviden, lanceerde een verwoestende aanval op de stad Multan, toen een bloeiend centrum van Hindoeïstische cultuur en religie. Deze militaire expeditie, gedreven door zowel territoriale ambities als het streven naar buit, zou een blijvende invloed hebben op de regio, met verregaande gevolgen voor de politieke, sociale en culturele landschap.
Mahmud van Ghazni was een meesterstrateeg en een ongenadig militair leider. Zijn rijk, gevestigd in wat nu Afghanistan is, strekte zich uit tot delen van noordwest-India. De stad Multan, gelegen aan de oevers van de Chenab rivier, was een strategisch belangrijke handelspost en een centrum van leren en kunst. Het bezat ook enorme rijkdom in goud, zilver en andere kostbaarheden, wat Mahmud ongetwijfeld heeft aangesproken.
De oorzaak van de verovering ligt echter niet alleen in materiële belangen. Mahmud was een fervent aanhanger van de islam en zag het als zijn plicht om andere religies te onderdrukken. Multan, met zijn vele tempels en heilige plaatsen gewijd aan Hindoeïstische goden, werd gezien als een symbool van ongelovige praktijken die bestreden moesten worden.
De Ghaznavidische legers arriveerden bij Multan na een lange en barre tocht door de woestijn. De verdediging van de stad was in handen van Raja Ajipal, een lokale heerser met een reputatie voor dapperheid en vastberadenheid. Ondanks zijn moedige verzet, was de Ghaznavidische overmacht simpelweg te groot. Na een belegering van meerdere maanden viel Multan ten prooi aan Mahmuds troepen.
De gevolgen van de verovering waren catastrofaal voor Multan. De stad werd geplunderd en in brand gestoken. Tempels werden verwoest, heilige beelden werden ontwijd en de bevolking werd onderworpen aan verschrikkelijke behandeling.
Mahmud liet een groot deel van de bevolking vermoorden of slaven maken, terwijl hij de rijkdommen van Multan naar zijn hoofdstad in Ghazni vervoerde. De stad verloor zijn status als belangrijke handelsnod en viel in verval.
De verovering van Multan was niet alleen een militaire overwinning voor Mahmud, maar ook een symbool van de opkomst van de islam in de regio. Het betekende het begin van een periode waarin Hindoeïstische koninkrijken in noordwest-India werden geconfronteerd met islamitische expansie.
De Culturele en Religieuze Impact:
Aspect | Voor de Verovering | Na de Verovering |
---|---|---|
Religie | Hindoeïsme domineerde | Islam werd meer prominent |
Cultuur | Bloeiend centrum van kunst en leren | Vernietiging van tempels en heilige plaatsen |
Handel | Belangrijke handelspost | Verlies van economische status |
De verwoesting van Multan door Mahmud van Ghazni blijft een omstreden gebeurtenis in de geschiedenis. Hoewel sommige historici Mahmud bewonderen voor zijn militaire genialiteit, veroordelen anderen hem voor zijn wreedheid en intolerantie. De verovering markeerde een keerpunt in de regio, met blijvende gevolgen voor de religieuze, politieke en culturele landschap van noordwest-India.
Het verhaal van Multan dient als een krachtige herinnering aan de complexiteit van geschiedenis, waarin overwinning vaak gepaard gaat met verlies en waaruit we veel kunnen leren over de menselijke aard, zowel in haar hoogten als dieptepunten.